Miłość, która scala dwoje ludzi, jest wyjątkowa w każdym przypadku. Podjęcie decyzji o zawarciu związku małżeńskiego nie jest tylko formalnością – to obietnica, która łączy zakochanych w naprawdę niezwykły sposób.
Nic więc dziwnego, że w kulturach praktycznie całego świata na stałe zakorzenił się zwyczaj noszenia obrączki ślubnej – symbolu, który upamiętnia wyjątkową chwilę zawarcia małżeństwa, ale także przypomina o znaczeniu złożonej przysięgi.
Na którą rękę i palec zakłada się obrączkę? Poznaj historię i tradycję związaną ze ślubną biżuterią.
Na której ręce nosi się obrączkę w Polsce?
W Polsce obrączkę ślubną tradycyjnie nosi się na palcu serdecznym prawej ręki. Ten zwyczaj ma swoje korzenie w chrześcijaństwie, które przez wieki dominowało w Europie Środkowej. Prawa ręka była uważana za symbol siły, wierności i uczciwości.
Takie przekonanie wiązało się również z kościelnymi rytuałami, w których prawą ręką składano przysięgi oraz błogosławiono.
Niektórzy uważają, że obecny zwyczaj tego, na której ręce nosi się obrączkę w Polsce, związany jest z naszą historią. W XIX wieku, na terenach Polski pod rosyjskim zaborem, Polacy zaczęli nosić obrączki na prawej ręce w geście sprzeciwu wobec okupantów. W Rosji, gdzie noszono obrączkę na lewej ręce, taki gest miał wymiar patriotyczny i symboliczny.
W większości regionów Polski nadal dominuje noszenie obrączki na prawej dłoni, w niektórych rodzinach można zauważyć wpływy zachodnie – zwłaszcza w młodszym pokoleniu.
Warto jednak pamiętać, że wybór tego, na której ręce nosi się obrączkę ślubną, to nie tylko kwestia tradycji, ale także osobistych przekonań i wygody.
Na którym palcu nosi się obrączkę?
Obrączkę zakłada się na palec serdeczny – czwarty palec dłoni. Wywodzi się to ze starożytnego przekonania panującego w Egipcie i Rzymie, że palec ten ma bezpośrednie połączenie z sercem – wierzono w istnienie „żyły miłości” (vena amoris).
W przeciwieństwie do polskiej tradycji miała być to nie prawa, a lewa dłoń. Co oznacza obrączka na lewej ręce? Choć dzisiejsza nauka wyklucza występowanie „vena amoris”, tradycja noszenia ślubnej obrączki na lewej ręce (od serca) przetrwała przez wieki w wielu krajach.
Serdeczny palec – już niezależnie, czy prawej, czy lewej dłoni – jest również praktycznym wyborem. Jest mniej obciążony podczas codziennych czynności, a dzięki temu małżonkowie ograniczają ryzyko uszkodzenia obrączek. Wskazuje na to nawet sama budowa pięści – zaciśnij ją i spójrz: serdeczny palec naturalnie jest lekko cofnięty.
Na której ręce i palcu nosi się obrączkę w innych krajach?
Na którą rękę zakłada się obrączkę ślubną? Zwyczaje to jedno, a własne przekonania to drugie. „Co kraj, to obyczaj” i w przypadku ślubnej symboliki to powiedzenie również się sprawdza.
W państwach anglosaskich (Wielkiej Brytanii, Stanach Zjednoczonych czy Kanadzie) obrączkę nosi się na serdecznym palcu lewej ręki. Zadając sobie pytanie „Kto nosi obrączkę na lewej ręce?” i cofając się do zwyczajów, które w teorii praktykowane są od starożytności, można by stwierdzić, że do tej grupy zaliczają się także Grecy. W greckiej kulturze zwyczaj ten różni się w zależności od regionu i obrządku religijnego. Prawosławni noszą obrączkę na prawej dłoni, natomiast katolicy na lewej.
W krajach skandynawskich, Niemczech, Austrii i oczywiście w Polsce obrączkę nosi się na prawej ręce.
Czy wiesz, że są miejsca, gdzie obrączka wcale nie jest noszona na dłoni? W Indiach tradycją jest zakładanie pierścieni na palce stóp. W niektórych kulturach afrykańskich obrączki zastępują bransoletki, naszyjniki lub inne symbole małżeństwa.
Na której ręce i palcu nosi się pierścionek zaręczynowy i obrączkę po ślubie?
Pierścionek zaręczynowy w Polsce nosi się zwykle na serdecznym palcu prawej dłoni. Po ślubie część świeżo upieczonych mężatek przenosi go na lewą rękę, aby zrobić miejsce dla obrączki ślubnej. Takie rozwiązanie symbolizuje początek nowego etapu życia.
Warto jednak podkreślić, że to, na którym palcu nosi się pierścionek zaręczynowy po ślubie, zależy wyłącznie od osobistych preferencji. Niektóre modele ślubnej biżuterii (obrączki z pierścionkiem zaręczynowym) zaprojektowane są tak, by nosić je wspólnie na jednym palcu. O tej kwestii warto pomyśleć jeszcze na etapie zaręczyn.
Dla wielu małżeństw ważnym elementem jest również tradycja rodzinna. Niektóre osoby dziedziczą pierścionki i obrączki, które są noszone w sposób zgodny z tradycją przodków – niezależnie od powszechnych zwyczajów dotyczących tego, na którym palcu nosi się pierścionek zaręczynowy i obrączkę ślubną.
Przeczytaj więcej na ten temat: Na której ręce nosi się pierścionek zaręczynowy?
Jak nosić obrączkę po rozwodzie lub śmierci małżonka/małżonki?
Po rozwodzie kwestia ta jest stosunkowo jednoznaczna – symbol minionej miłości nie zdobi już dłoni. Niektórzy jednak decydują się zachować ją na pamiątkę. W takim przypadku obrączka ślubna bywa przerabiana na inny element biżuterii, np. wisiorek lub bransoletkę.
Po śmierci małżonka obrączka może pozostać na serdecznym palcu prawej dłoni jako znak pamięci. Jeśli zagłębimy się w historię naszego kraju, zauważymy także inny ugruntowany zwyczaj związany ze ślubną biżuterią. W czasach wojny żony poległych żołnierzy przekładały obrączki z prawej ręki na lewą – taka symbolika utrzymała się do dzisiaj. Dla niektórych z nas obrączka ślubna na lewej ręce może stanowić pamiątkę po stracie współmałżonka.
Każdy przypadek noszenia obrączki ślubnej po zakończeniu małżeństwa jest bardzo osobisty. Decyzja zależy od uczuć związanych z biżuterią. Tradycja pozostaje jednak niezmiennie związana z głębokimi emocjami i wspomnieniami, które obrączka niesie przez lata.